Borzęcki Stefan

Ur. 9 kwietnia 1930 w Pieninach, w Sromowicach Niżnych, zm. 6 grudnia 2015, polski rzeźbiarz, profesor ASP w Krakowie. Ukończył Państwowe Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem (1950) oraz Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie. Studiował na Wydziale Rzeźby u prof. Stanisława Popławskiego i u prof. Jerzego Bandury oraz w Studium Konserwacji Dzieł Sztuki u prof. Józefa Dutkiewicza, uzyskując dyplom z zakresu konserwacji rzeźby. Od 1961 roku rozpoczął pracę w macierzystej uczelni, gdzie z sukcesem przez ponad 50 lat realizował karierę dydaktyka. Kształtował u studentów z jednej strony samodyscyplinę, organizację, pracowitość i rzetelność, a z drugiej kreatywność, samodzielność, głód poznawczy i potrzebę ustawicznego poszukiwania. W 1982 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1992 profesora zwyczajnego. Był prorektorem ASP, a także trzykrotnie dziekanem Wydziału Rzeźby. Otrzymał szereg nagród za wybitne osiągnięcia pedagogiczne i artystyczne, m.in: nagroda I stopnia MKiS (1969, 1975); nagroda artystyczna Miasta Krakowa "Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie rzeźby" (1969); Rzeźba Roku '83 – I nagroda za rzeźbę "Figura czarno-biała", Pałac Sztuki TPSP, Medal Edukacji Narodowej (1993). W latach 1986-1989 był członkiem Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przy Ministrze Kultury i Sztuki. Znany był również jako rozważny juror wielu konkursów i wystaw. Na dorobek artystyczny Borzęckiego składają się realizacje pomnikowo-plenerowe, rzeźby sakralne, autonomiczne cykle rzeźbiarskie, portrety, reliefy oraz małe formy. Głównym tworzywem oraz źródłem inspiracji dla artysty było drewno. Podstawowym medium formalnym jego sztuki są asocjacje przedmiotowe z ludzką postacią. Twórca operował syntezą, geometryzował. W pracach często posługiwał się efektami kolorystycznymi. Profesor Bogusz Salwiński z okazji 50-lecia pracy twórczej prof. Stefana Borzęckiego pisał: "Rzeźby Borzęckiego posiadają immanentną formę, kształt tożsamy z ideą (...) są pasją kształtu, który śledzi, kontempluje, tworzy z doskonale wykorzystanym procederem kontrolowanego przypadku. Rzeźby – Obiekty budują własną autonomię, funkcjonują genetycznymi kształtami, obnażają kształt przedmiotu wynikający z dalszej nieredukowalności formy, z granic syntezy. Myślenie to jest radykalnie symboliczne, w samej strukturze tworzywa, urealnia pojęciowe i psychiczne intuicje sztuki. (Sztuka Rzeźby, Sztuka Życia. Twórczość Profesora Stefana Borzęckiego). Artysta brał udział w ponad 160 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą, między innymi w Berlinie, Oslo, Moskwie, Rzymie, Florencji, Budapeszcie. Prace Profesora znajdują się między innymi w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Ministerstwie Kultury i Sztuki, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku i w wielu kolekcjach prywatnych w Polsce i na świecie.

Borzęcki Stefan